Καλλιέργεια μαρουλιού στον κήπο και σε γλάστρα
Τα μαρούλια είναι ένα από τα αγαπημένα φυλλώδη λαχανικά που καλλιεργούν ερασιτέχνες και επαγγελματίες καλλιεργητές παγκοσμίως.
Το μαρούλι αποτελεί μέρος της ανθρώπινης διατροφής για πάνω από 2000 χρόνια , ενώ στην αρχαιότητα είχε και φαρμακευτική χρήση για τις παυσίπονες ιδιότητές του.
Το μαρούλι(Lactuca sativa, Λακτούκη η ήμερος) είναι εμπλουτισμένο με πολλά θρεπτικά στοιχεία , ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ χαμηλό σε θερμίδες και για αυτό το λόγο αποτελεί αναπόσταστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής!
Είδη μαρουλιού
Ανάλογα με τη μορφή , το χρώμα , τη διάταξη των φύλλων τους και το σχηματισμό ή όχι κεφαλής, τα μαρούλια διακρίνονται στα παρακάτω είδη:
- Μαρούλι Ρομάνα: Όρθια ανάπτυξη, με επιμήκη κεφαλή και φύλλα μεγάλα και μακρυά.
- Μαρούλι σγουρό: Τα φύλλα είναι ανοιχτού ή σκούρου πράσινου χρώματος, κατσαρά και χαλαρά, χωρίς κεφαλή.
- Μαρούλι βουτύρου (Butterhead) ή Γαλλική σαλάτα: Η κεφαλή είναι χαλαρή και τα φύλλα έχουν ανοιχτό πράσινο χρώμα και είναι ιδιαίτερα τρυφερά.
- Μαρούλι Λόλα-Κόκκινο: Σγουρό μαρούλι με κόκκινο ή πρασινοκκόνινο χρώμα φύλλων
- Μαρούλι Iceberg (Κεφαλωτό): Έχει κεφαλή σφαιρική (σαν λάχανο) και φύλλα κυματοειδή και εύθραυστα.
- Κινέζικο (Stem-lettuce): Kαταναλώνονται τα στελέχη και όχι τα φύλλα. Μοιάζει με σπαράγγι.
Το κάθε είδος μαρουλιού έχει τη δική του γεύση και εμφάνιση. Οι κατσαρές κεφαλωτές ποικιλίες είναι πιο ανθεκτικές στις υψηλές θερμοκρασίες. Επίσης, έχουν τα πιο σαρκώδη και τραγανά φύλλα. Μειονεκτούν με τις υπόλοιπες ποικιλίες όσον αφορά τη θρεπτική τους αξία.
Οι ποικιλίες τύπου Ρομάνα είναι υψηλής θρεπτικής αξίας και επιπρόσθετα είναι ανεκτικές στις υψηλές θερμοκρασίες. Oι λείες κεφαλωτές ποικιλίες έχουν τρυφερό σκούρο πράσινο φύλλωμα στο εξωτερικό και ανοιχτό πράσινο στο εσωτερικό. Κατά τη καλλιέργεια τους, χαμηλές θερμοκρασίες και χώμα πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία ευνοούν την ανάπτυξη τους.
Μαρούλι εποχή καλλιέργειας
Το μαρούλι χρειάζεται δροσερό περιβάλλον για να αναπτυχθεί σωστά. Ιδανικές θερμοκρασίες για το μαρούλι είναι από 14οC έως 20οC. Στην Ελλάδα συνεπώς καλλιεργείται σχεδόν όλο τον χρόνο , αλλά κυρίως από νωρίς το φθινόπωρο έως αργά την άνοιξη , πριν οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές.
Καλλιέργεια μαρουλιού
Τα μαρούλια καλλιεργούνται τόσο υπαίθρια (υπαίθρια καλλιέργεια μαρουλιού) στο έδαφος και σε γλάστρες , όσο και σε θερμοκήπια (καλλιέργεια μαρουλιού σε θερμοκήπιο). Επίσης ιδιαίτερα δημοφιλής είναι και η υδροπονική καλλιέργεια μαρουλιού.
Σπορά μαρουλιού
Η σπορά του μαρουλιού μπορεί να γίνει σχεδόν όλο το χρόνο , εκτός από τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες , καθώς η ιδανική θερμοκρασία για τη σπορά είναι 15-21οC. Οι σπόροι μαρουλιού σπέρνονται είτε απευθείας στο έδαφος έιτε σε γλαστράκια σποράς με ειδικό βιολογικό φυτόχωμα για σπόρους πλούσιο σε άζωτο και οργανική ουσία και επίσης καλά στραγγιζόμενο.
Οι σπόροι μαρουλιού σπέρνονται σε βάθος 0,5 εκ και βλαστάνουν μέσα σε λίγες μόνο ημέρες (2-5 ανάλογα τη θερμοκρασία).
Φύτευση μαρουλιού
30 με 40 ημέρες μετά τη σπορά , όταν έχουν 3 με 4 φύλλα και ανεπτυγμένο ριζικό σύστημα , τα μαρούλια είναι έτοιμα για μεταφύτευση στον κήπο ή σε γλάστρα.
Τα μαρούλια φυτεύονται σε αποστάσεις 25-30 εκ μεταξύ τους και 30-50 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης , έτσι ώστε να έχουν αρκετό χώρο για να αναπτυχθούν αλλά και να αερίζονται σωστά.
Για το φύτεμα μαρουλιού σε γλάστρα είναι πολύ βασικό η γλάστρα που θα επιλέξουμε να έχει τουλάχιστον 20εκ βάθος, το χώμα που θα χρησιμοποιήσουμε να είναι άριστης ποιότητας ειδικό φυτόχωμα για λαχανικά και στον πάτο να προσθέσουμε ελαφρόπετρα για γλάστρες , έτσι ώστε να υπάρχει ικανοποιητική αποστράγγιση και να μην έχουμε προβλήματα με σήψεις της ρίζας.
Λίπανση μαρουλιού
Τα μαρούλια για να αναπτυχθούν σωστά έχουν ανάγκη από άζωτο , φώσφορο , κάλιο , ασβέστιο , μαγνήσιο και ιχνοστοιχεία.
Κατά τη μεταφύτευση εμπλουτίζουμε το χωμα με βιολογικό λίπασμα για λαχανικά , πλούσιο σε άζωτο και οργανική ουσία και με φυσικό ασβέστιο για φυτά (και τα δύο σε ποσότητα 1 κιλό ανά 10τ.μ στο έδαφος ή από μία κουταλιά της σούπας ανά φυτό σε γλάστρα).
Κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας η καλύτερη μορφή λίπανσης είναι το πότισμα με ένα υγρό βιολογικό λίπασμα για κηπευτικά κάθε 7-10 ημέρες , το οποίο παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται το μαρούλι.
Τέλος μία πολύ καλή καλλιεργητική πρακτική είναι το ράντισμα των μαρουλιών με υγρό εκχυλισμα φυκιών κάθε 10-15 ημέρες , το οποίο παρέχει στα μαρούλια μας απαραίτητα ιχνοστοιχεία , αλλά κυρίως τα βοηθάει να αντεπεξέρχονται σε αντίξοες καιρικές συνθήκες!
Πότισμα μαρουλιού
Τα μαρούλια χρειάζονται συχνά και μικρά ποτίσματα. Το συχνό πότισμα είναι απαραίτητο προκειμένου να διατηρούμε τρυφερά τα φύλλα του μαρουλιού. Σε περιπτώσεις έλλειψης νερού, τα φύλλα του μαρουλιού σκληραίνουν και αρχίζουν να πικρίζουν.
Ασθένεις μαρουλιού
Τα μαρούλια προσβάλλονται από αρκετούς μύκητες , όπως ο περονόσπορος και ο βοτρύτης και από έντομα όπως οι αφίδες και ο αλευρώδεις.
Για την αντιμετώπιση των μυκήτων που προσβάλλουν τα μαρούλια πρέπει να ψεκάζουμε προληπτικά με υγρό χαλκό , ενώ για τα έντομα με άλατα καλίου λιπαρών οξέων και φυσικό πύρεθρο.
Ο σημαντικότερος εχθρός του μαρουλιού , όμως είναι τα σαλιγκάρια , τα οποία λατρεύουν τα τρυφερά του φύλλα. Για να μην τους το επιτρέπουμε, καλό είναι να ρίχνουμε γύρω από τα μαρούλια μας στάχτη ή κάποιο βιολογικό φάρμακο για σαλιγκάρια !
Συγκομιδή μαρουλιού
Η συγκομιδή των μαρουλιών ξεκινάει 30 με 40 περίπου ημέρες μετά τη μεταφύτευση. Τα φυλλώδη μαρούλια συγκομίζονται μόλις μεγαλώσουν τα φύλλα τους. Αν παραμεγαλώσουν τότε γίνονται σκληρά και πικρά. Τα κεφαλωτά μαρούλια πρέπει να συγκομισθούν πριν να αναπτυχθεί το άνθος τους. Αν έχουμε φυτέψει σγουρό ή φυλλώδες μαρουλάκι κόβουμε τα φύλλα με ένα κοφτερό μαχαίρι και μαζεύουμε έπειτα τα φύλλα.
Ευχόμαστε το άρθρο μας να σου φάνηκε χρήσιμο!
Οι Γεωπόνοι του myAGROmarket.gr